De Skarrenmoune staat aan de Scharsterrijn nabij de brug aan de Hollandiastraat in Scharsterbrug.
De oorsprong van De Skarrenmoune is niet bekend; waarschijnlijk is het een verplaatste molen van elders uit Fryslân, maar ook Holland is niet uitgesloten. Op een veldregel in de molen staat “d.d. 20 October 1865” vermeld, hetgeen kan duiden op z’n oorspronkelijke bouwjaar. In 1881 werd De Skarrenmoune aan de Scharsterrijn geplaatst als opvolger van een onbekend type poldermolen van voor 1832, toebehorend aan de Wed. Jeroen Sakes Veltman.
Sinds de bouw bemaalde De Skarrenmoune het land van familie Rypkema. Het betrof polder 187 van destijds 31ha. Momenteel fungeert de molen uitsluitend als hulpgemaal bij extreme waterstanden. Dit weerhoudt de vrijwillige molenaar er overigens niet van om bij voldoende wind in een rondmaalcircuit water uit te slaan.
De kleine monnikmolen is in de laatste dagen van de tweede wereldoorlog gebruikt als uitkijkpost door de Duitsers en heeft door Canadese beschietingen vanaf de nabij gelegen brug forse schade opgelopen; dit is nadien door molenmaker Wildschut uit Lemmer hersteld, waardoor De Skarrenmoune voor kerst 1945 weer kon malen. De ontstane beschadigingen zijn echter nog wel duidelijk zichtbaar. Omvangrijke restauraties vonden ondermeer plaats in 1949, 1987 en 2015-17.
Toen De Skarrenmoune door de plaatsing van een elektrisch gemaal in 1985 overbodig werd, is hij ondergebracht in een stichting, waarna in 2003 de molen in eigendom is overgegaan van Stichting Penninga’s Molen.
Van de boerenmolens in Fryslân is De Skarrenmoune het langst in bedrijf gebleven
De Skarrenmoune in 1999
Opmerkelijk aan de molen:
- Voor de plaatsing van een bescheiden maalstoel in 1920 zijn stukken uit de korbelen gezaagd. Deze is niet meer aanwezig; de beide molenstenen liggen nu bij de naastgelegen boerderij.
- De molen heeft bovenin het achtkant geen hondsoren maar veldkruizen.
- Verder bestaat de schroef/vijzel van de molen uit een houten balk met metalen beschoeping.